Herkent u dit? Een slechte adem die aanhoudt, of een vieze smaak in uw mond die niet lijkt te verdwijnen. Misschien heeft u ook weleens gemerkt dat uw tandvlees bloedt tijdens h et poetsen of gebruik van flosdraad, en dat u zich zorgen maakt over de gezondheid van uw tanden.
Dit zijn allemaal signalen die kunnen wijzen op een probleem in uw mondgezondheid. In Nederland hebben we gelukkig de mogelijkheid om toegang te krijgen tot diverse vormen van mondzorg, van tandartsen tot mondhygiënisten. Maar hoe navigeren we door het zorgaanbod, de vergoedingen, en de soms onduidelijke verplichtingen van zorgverzekeraars?
Keuzevrijheid in zorgverleners
Als patiënt heeft u de vrijheid om zelf te kiezen wie u als zorgverlener wenst. Dit geldt ook binnen de mondzorg waar u uit verschillende professionals kunt kiezen, waaronder tandartsen, mondhygiënisten en tandprothetici. Het is van belang om te weten dat deze zorgverleners ook de vrijheid hebben om te besluiten of zij u als nieuwe patiënt zullen accepteren.
Bij het kiezen van een zorgverlener mag u verwachten dat er geen onderlinge afspraken zijn tussen tandartsen over het aannemen van patiënten. Dit is namelijk onderdeel van de gedragsregels voor tandartsen en bedoeld om de keuzevrijheid te bevorderen. Als u overstapt of een nieuwe zorgverlener zoekt, kunt u advies vragen aan uw huidige of vorige zorgverleners. Zij kunnen u mogelijk doorverwijzen naar een bekwame collega binnen hun netwerk.
Deze benadering van keuzevrijheid wordt ingezet om u meer controle over uw mondzorg te geven, en daarmee ook toegang tot betere zorgopties. Of u nu op zoek bent naar een ‘s Gravenzande of een andere plaats, er zijn altijd mogelijkheden om een passende zorgverlener te vinden die aansluit bij uw wensen en behoeften.
Mondhygiënisten
Sinds 1 juli 2020 hoeven mondhygiënisten geen verwijzing meer te hebben van een tandarts om patiënten te behandelen. Dit maakt de toegang tot preventieve mondzorg makkelijker en efficiënter. Mondhygiënisten kunnen onder andere verdoven, röntgenfoto’s maken en gaatjes vullen als onderdeel van een vijfjarig experiment om hun bevoegdheden te verruimen.
Net als tandartsen worden ook mondhygiënisten beoordeeld door visitaties die worden uitgevoerd door de KNMT en NVM-mondhygiënisten. Hierbij wordt de praktijk geëvalueerd en volgen er aanbevelingen voor verbetering van de kwaliteit.
Vergoedingen en kosten
Goed nieuws voor ouders: voor kinderen tot 18 jaar wordt de meeste mondzorg, zoals controle en gaatjes vullen, zonder eigen risico vergoed uit de basisverzekering. Toch zijn er uitzonderingen. Complexere behandelingen, denk aan orthodontie of het plaatsen van kronen en bruggen, worden niet standaard gedekt door de basisverzekering. Daarvoor kunt u een aanvullende verzekering overwegen die deze kosten mogelijk dekt.
Wat betreft mensen die langdurige zorg (Wlz) ontvangen, de mondzorg wordt doorgaans niet vergoed, tenzij zij in een Wlz-instelling verblijven en behandelingen ontvangen. Dan dekt de Wlz de kosten wel.
Voor volwassenen
Bij de zorg voor volwassenen zien we dat een toenemend aantal mondzorgdiensten slechts gedeeltelijk of helemaal niet door de basisverzekering wordt gedekt. Dit geldt voor veelvoorkomende zaken zoals reguliere tandartsbezoekjes en mondhygiëne. Gedeeltelijke vergoedingen vanuit de basisverzekering zijn beschikbaar voor bepaalde prothetische voorzieningen zoals kunstgebitten, maar hier geldt vaak een eigen bijdrage. Meer ingrijpende en complexe behandelingen, zoals bruggen, kronen, en orthodontie voor volwassenen, zijn typisch enkel gedekt via de aanvullende verzekering. Bovendien is er een verplicht eigen risico van toepassing op bepaalde behandelingen. Het loont dus om even stil te staan bij uw polis en de dekking goed door te nemen, zodat u niet voor onaangename verrassingen komt te staan.
Bijzondere groepen
Voor mensen die bijzondere tandheelkundige zorg nodig hebben, zoals personen met ernstige aandoeningen, verstandelijke beperkingen of extreme angst, is er de zogenaamde bijzondere tandheelkunde. Zorg op dit vlak richt zich op patiënten die niet binnen de reguliere mondzorg terecht kunnen. Personen met een verstandelijke beperking lopen bijvoorbeeld een hoger risico op tandheelkundige problematiek door snellere tandsteenopbouw of onvoldoende dagelijkse mondverzorging.
Zorgverzekeraars en verplichtingen
Zorgverzekeraars hebben de belangrijke taak om te controleren of de geleverde tandheelkundige prestaties rechtmatig en doelmatig zijn. Dit is niet alleen een kwestie van vertrouwen, maar ook een formele verplichting die is vastgelegd in hun controleplan. Voor consumenten betekent dit dat ze erop kunnen vertrouwen dat de facturen die ze ontvangen, overeenkomen met de werkelijkheid.
Aangezien de tandheelkundige behandelingen voor volwassenen voornamelijk onder de aanvullende verzekering vallen, variëren de pakketten en de prijzen per zorgverzekeraar. Het is dus van belang dat verzekerden goed vergelijken en een keuze maken die past bij hun persoonlijke mondzorgbehoeften.
Eigen bijdrages
Voor sommige typen zorg binnen de mondzorg, zoals de behandelingen voor patiënten met extreme angst voor de tandarts, kunnen eigen bijdrages in rekening worden gebracht. Deze behandelingen vinden vaak plaats in instellingen voor bijzondere tandheelkunde.
Wlz-zorg, thuis ontvangen, dekt geen mondzorg. Dit betekent dat een vergoeding uit de basisverzekering mogelijk is, maar afhangt van de situatie. Als een verzekerde in een Wlz-instelling verblijft, valt tandheelkundige zorg wel onder de Wlz-zorg, mits de behandeling door die instelling wordt uitgevoerd.
Een punt van aandacht blijft de adequate informatieverstrekking door aanbieders van mondzorg. Patiënten moeten goed geïnformeerd zijn over de behandelingen en de bijbehorende eigen bijdrages om ongewenste verrassingen te voorkomen.
Risico’s en dekking
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) houdt toezicht op mondzorg en richt zich daarbij vooral op aspecten van patiëntveiligheid. Risicovolle behandelingen, zoals ingrepen onder narcose of het plaatsen van implantaten, staan hoog op de agenda van de inspectie.
In Nederland moeten veel kosten voor mondzorg uit eigen zak betaald worden. Dit leidt ertoe dat een aanzienlijk aantal Nederlanders geen tandarts bezoekt of noodzakelijke behandelingen overslaat. Voor kinderen tot 18 jaar zijn ouders meestal goed verzekerd via de basisverzekering, zonder eigen risico. Echter, voor complexere behandelingen is vaak een aanvullende verzekering vereist.
Het is cruciaal dat patiënten goed zijn geïnformeerd over de risico’s en dekking van tandheelkundige zorg om zo geïnformeerde keuzes te kunnen maken met betrekking tot hun behandelingen en hun zorgpolis.
Bijzondere tandheelkundige zorg
Binnen de bijzondere tandheelkunde zijn centra voor bijzondere tandheelkunde (CBTs) plaatsen waar expertise aanwezig is voor deze complexe zorgvragen. Het maatmanbeginsel speelt hier een cruciale rol; dit is een beoordelingswijze die kijkt naar de mondsituatie vóór de aandoening of medische behandeling van de patiënt.
Is bijzondere tandheelkundige zorg wellicht iets voor u? Raadpleeg dan uw zorgverzekering en ontdek de mogelijkheden voor een betere kwaliteit van leven door goede mondzorg.
Voor orthodontische zorg
Herkent u dit? Orthodontische zorg is soms noodzakelijk en valt onder bijzondere tandheelkunde bij aanwezigheid van ernstige ontwikkelings- of groeistoornissen. Gespecialiseerde beugeltandartsen bieden deze zorg bij complexe tandheelkundige problemen. Het nauwkeurige traject start met de beoordeling volgens zorgverzekeraar richtlijnen om te bepalen of u in aanmerking komt voor vergoeding. Bij ernstige afwijkingen kan een chirurgische ingreep nodig zijn, maar enkel als er sprake is van medische contra-indicaties. Het hoofddoel van deze behandelingen is het creëren van een functioneel en esthetisch gebit, wat onmisbaar is voor uw algehele mondgezondheid. Een goede mondgezondheid is immers essentieel.
Taakdelegatie in de mondzorg
Herkent u het belang van taakdelegatie in de mondzorg? Dit speelt een cruciale rol als het gaat om patiëntveiligheid, de kwaliteit van de mogelijke zorg en helderheid over de uitgevoerde behandelingen. In 2023 publiceerde de inspectie een toetsingskader speciaal voor taakdelegatie binnen de mondzorg. Dit kader dient als een leidraad voor zowel de zorgverleners als de patiënten.
Belangrijke punten van het onderzoek:
- Patiëntveiligheid: Worden de juiste protocollen gevolgd?
- Kwaliteit van Zorg: Is de zorg die de patiënten ontvangen van hoge standaard?
- Transparantie: Zijn de taakdelegaties helder en begrijpelijk voor iedereen?
Met dit onderzoek streeft de inspectie ernaar om de zorg binnen de mondzorgpraktijken continu te verbeteren en de veiligheid van patiënten te waarborgen. Voor mondzorgprofessionals is het dus essentieel om goed voorbereid te zijn op deze bezoeken.
Kwaliteitsnormen in de mondzorg
Herkent u dit? Bent u bekend met de kwaliteitsnormen in de mondzorg die uw zorgen rondom mondgezondheid kunnen wegnemen? De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) zorgt voor heldere tarieven, door jaarlijks eenduidige prijzen vast te stellen. Dit verzekert u van transparantie omtrent de kosten van uw tandheelkundige zorg.
Om de kwaliteit van mondzorgpraktijken te toetsen, bestaat er een systeem van visitaties door de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot Bevordering der Tandheelkunde (KNMT). Tijdens deze visitaties evalueren speciaal opgeleide tandartsen en mondhygiënisten de praktijken en dienen zij aanbevelingen in voor verdere verbeteringen.
